Visietekst Inclusief Onderwijs

NOOZO schreef een visietekst over inclusief onderwijs als sluitstuk van een breed participatief proces met ervaringsdeskundigen en leden. De visietekst geeft een kader voor het gesprek met beleidsmakers en voedt het vertegenwoordigend werk binnen NOOZO rond onderwijs.

Het is een visietekst. Het gaat met andere woorden over ons droombeeld over inclusief onderwijs. Om hetgeen waarin wij geloven om onderwijs vorm te geven. Onze focus ligt op het basis- (kleuter en lager) en secundair onderwijs. NOOZO erkent daarnaast het belang van inclusief hoger onderwijs en de mogelijkheid om levenslang te leren voor iedereen. Maar we kiezen hier voor een afbakening tot het leerplichtonderwijs als hefboom voor een inclusieve samenleving. Mensenrechten en het VN-Verdrag handicap zijn daarbij onze gids.

We vertrekken vanuit NOOZO – Vlaamse adviesraad handicap. Via NOOZO laten personen met een handicap en hun organisaties hun stem horen. Op het domein onderwijs vertalen we dit naar leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften en hun ouders. Wij geloven in de kracht van goed inclusief onderwijs, dat inzet op kansen, welbevinden en leermogelijkheden van alle kinderen en jongeren. Inclusief onderwijs is breed: het gaat over meer dan alleen personen met een handicap. Het biedt de kans aan alle leerlingen om zich te ontwikkelen.

Inclusief onderwijs als mensenrecht

Kinderen en jongeren met een handicap hebben recht op inclusief onderwijs. Samen naar dezelfde school gaan als leerlingen zonder handicap is voor hen een mensenrecht.

Het VN-Verdrag Handicap benadrukt inclusief onderwijs als een basisrecht. Inclusief onderwijs is cruciaal om tot een inclusieve samenleving te komen. Kinderen en jongeren met en zonder handicap ervaren en leren op school dat het normaal is om samen te leren, spelen en leven. Inclusief onderwijs leert kinderen en jongeren met een handicap om een plek te vinden en talenten te ontwikkelen.

De leden van NOOZO brachten in kaart wat er nodig is om inclusief onderwijs te realiseren, en wat we daarbij van de overheid verwachten. Lees meer daarover in de visietekst.

Samen naar een school in de buurt

Het doel van inclusief onderwijs is dat kinderen en jongeren toegang hebben tot goed onderwijs met gepaste ondersteuning. Daarbij streven we ernaar om alle leerlingen samen school te laten lopen. Dit betekent ook dat leerlingen met een handicap de kans krijgen om samen te leren met leeftijdsgenoten zonder handicap.

Inclusief onderwijs heeft een brede invulling. Het waardeert diversiteit in al zijn aspecten. De school biedt gelijke kansen aan alle leerlingen om zich te ontwikkelen. Dit staat los van huidskleur, handicap, gender, taal, godsdienst, sociale afkomst, status, financiële situatie of eender welk ander kenmerk.

Elke school moet integraal toegankelijk zijn. Dat betekent dat het schoolgebouw zelfstandig gebruikt kan worden door iedereen.

Open en verbonden schoolcultuur

Inclusief onderwijs gaat niet alleen over het samenbrengen van leerlingen in dezelfde klas. Er is een omgeving nodig waarin alle leerlingen zich welkom, gewaardeerd en ondersteund voelen. Ze krijgen er leerkansen die aansluiten bij wat zij nodig hebben en kunnen.

Dit vraagt een cultuur van respect, aanvaarding en ondersteuning. Iedereen voelt zich veilig om zichzelf te zijn en zijn volledige potentieel te bereiken. Daarom is het belangrijk dat iedere school een inclusieve schoolvisie ontwikkelt met aandacht voor het welbevinden en de veiligheid van iedere leerling.

Gepaste ondersteuning voor elke leerling

Leerlingen en ouders zijn cruciale en noodzakelijke partners om het onderwijs mee vorm te geven. Zij vormen het vertrekpunt en zitten mee aan het stuur om inclusieve onderwijs te kunnen realiseren. Ze hebben mee zeggenschap op verschillende niveaus.

Een inclusief onderwijssysteem bouwt op voldoende en gepaste ondersteuning voor alle leerlingen. Leerlingen moeten bijvoorbeeld logopedie, kinesitherapie of andere paramedische ondersteuning op school kunnen krijgen. Dit kan door een multidisciplinair schoolteam te hebben. Enkel zo kan elke leerling het beste uit zichzelf halen.

Klik hier voor de volledige visietekst.

Heb je vragen of opmerkingen hierover? Contacteer ons.