Nieuws

Oproep tot actie om toegankelijkheid van publieke gebouwen te realiseren

“We gaan ook na hoe er beter gegarandeerd kan worden dat nieuwe of verbouwde publiek toegankelijke gebouwen effectief toegankelijk zijn en nemen de nodige maatregelen.” Met dit voornemen begon de Vlaamse regering in 2019 aan een nieuwe legislatuur. Aan het einde van die beleidsperiode stellen we vast dat die belofte niet waar is gemaakt. Dat stelt NOOZO – Vlaamse adviesraad handicap en de Vlaamse Ouderenraad teleur. Daarom doen we samen een oproep tot actie.

Toegankelijkheid in Vlaanderen

Sinds 2010 moeten publieke gebouwen voldoen aan een aantal toegankelijkheidscriteria. Die liggen vast in de gewestelijke stedenbouwkundige verordening toegankelijkheid. Enkel plannen voor publieke gebouwen die voldoen aan deze criteria zouden een vergunning mogen krijgen. Maar in de praktijk blijkt het anders te verlopen. Inter evalueerde in 2019 al de toepassing van de stedenbouwkundige verordening. Uit hun steekproef bleek dat slechts 9 van de 147 ontwerpen voldeed aan de toegankelijkheidsnormen op het moment van de aanvraag voor een omgevingsvergunning. Toch kregen deze ontwerpen groen licht om gebouwd te worden. Na de bouw bleek zelfs geen enkel gebouw nog conform de regels te zijn, omdat er ook tijdens het bouwproces onvoldoende rekening wordt gehouden met de criteria uit de stedenbouwkundige verordening. De huidige verordening slaagt er dus niet in om toegankelijkheid waar te maken. Basistoegankelijkheid is nog altijd niet de norm.

Buitengesloten

Een grote groep personen kan niet rekenen op een toegankelijke leefomgeving. Zij botsen steeds op ontoegankelijke scholen, gemeentehuizen, werkvloeren, winkels, dokterspraktijken, banken, sportcentra en horecazaken. Zo blijven ze letterlijk en figuurlijk buitengesloten.

“Ik kom nog vaak ontoegankelijke gebouwen tegen. Dat geeft veel miserie. Ik kan daarom vaak niet deelnemen. Ik wil dezelfde mogelijkheden als andere mensen.”

“We moeten weg van het idee dat toegankelijkheid alleen maar een kostendrijver is. We moeten ook kijken naar de opbrengsten voor de samenleving.”

Tijd voor actie!

Er is dringend nood aan straffere toegankelijkheidsregels. We verwachten de volgende zaken.

  • De wetgeving moet vereenvoudigd worden. Afwegingskaders met richtlijnen zijn hierin een eerste stap.
  • Het algemeen toepassingsgebied van de stedenbouwkundige verordening moet uitgebreid worden.
    • Zo moeten bijvoorbeeld ook personeelsruimtes vallen binnen het toepassingsgebied. Op dit moment kunnen werknemers met een handicap niet rekenen op een toegankelijke personeelsruimte.
    • Ook nieuwe meergezinswoningen horen aan toegankelijkheidsnormen te voldoen.
  • Voorzie ook middelen om de nieuwe wetgeving goed uit te voeren.
  • Zorg voor handhaving. Controleer of de gebouwen die een vergunning kregen wel degelijk voldoen aan de stedenbouwkundige verordening. Gebouwen die ontoegankelijk blijken, horen die fouten recht te zetten of een afschrikwekkende sanctie te krijgen.