Advies basisbereikbaarheid

Basisbereikbaarheid: naar een vraaggericht openbaar vervoer voor iedereen

In 2019 trad het decreet basisbereikbaarheid in werking. Openbaar vervoer zal hierdoor op een andere wijze worden georganiseerd. Alle belangrijke plaatsen en bezienswaardigheden in Vlaanderen blijven bereikbaar met een vast aanbod van bussen en trams. Andere plaatsen zullen enkel met vervoer op maat bereikbaar zijn. Dit is vervoer op aanvraag (zoals het huidig aanbod aan belbussen) of aangepast vervoer voor wie het gewone vervoer niet kan gebruiken.

In de toekomst zal je vaker gebruik moeten maken van een combinatie van verschillende vervoersmiddelen om een reis te maken. Overstappen tussen de verschillende vervoersmiddelen zal onder meer kunnen via mobipunten, knooppunten waar verschillende vormen van openbaar vervoer samenkomen. Bijvoorbeeld: je neemt de bus tot aan een mobipunt waar je overstapt op een taxi, deelfiets of deelauto om de laatste kilometers van je reis af te leggen.

Gemeenten en steden beslissen mee over de middelen voor openbaar vervoer in vervoersregioraden, met name ook rond middelen voor vervoer op maat en aangepast vervoer.

NOOZO werkte sinds februari aan beleidsaanbevelingen rond basisbereikbaarheid. Personen met een handicap en hun verenigingen zien problemen in de verdere uitrol van vraaggericht vervoer.

Hieruit kwamen aanbevelingen naar boven.

De belangrijkste aanbevelingen zijn:

• Zet verder in op de toegankelijkheid van de volledige vervoersketen.
• Zet in op een structurele deelname van personen met een handicap en hun organisaties in de vervoersregio’s
• Zorg voor proefprojecten rond assistentie om combimobiliteit eenvoudiger te maken.
• Voorzie voldoende budget voor aangepast vervoer. Maak het aanbod vlot toegankelijk voor wie er nood aan heeft.
• Voorzie voor alle eerstelijnsmedewerkers op het openbaar vervoer een opleiding over passend omgaan met mensen met een handicap. Zo kan je veel problemen rond toegankelijkheid voorkomen of verminderen.
• Zorg voor vernieuwende communicatiemiddelen met een meerwaarde voor personen met een handicap. Laat personen zelf kiezen op welke manier ze communiceren, info opzoeken of een rit reserveren.
• Garandeer de toegankelijkheid van mobipunten. Dit kan onder meer door subsidies voor en begeleiding aan lokale besturen en de gemaakte keuzes rond toegankelijkheid te toetsen bij personen met een handicap.
• Werk verder aan het toegankelijk maken van alle haltes van het openbaar vervoer.
• Werk verder aan de toegankelijkheid van het openbaar domein. Veilig en vlot overstappen kan enkel op plaatsen waar ook de ruime omgeving voldoende toegankelijk is.
• Stimuleer aanbieders van vervoer op maat (zoals aanbieders van deelwagens en taxibedrijven) om meer in te zetten op toegankelijkheid.

We bezorgden dit advies aan:

• Mevr. Lydia Peeters, Vlaams minister van mobiliteit en openbare werken

• Dhr. Jan Jambon, minister-president van de Vlaamse Regering

• Dhr. Bart Somers, Vlaams minister van Binnenlands Bestuur, Bestuurszaken, Inburgering en Gelijke Kansen

• Het departement Mobiliteit en Openbare Werken

• De administratie Gelijke kansen Vlaanderen

• De Commissie voor Mobiliteit en openbare werken van het Vlaamse Parlement