Advies jeugddecreet

De regelgeving over de uitvoering van kinder- en jongerenrechten en de organisatie van het jeugdwerk in Vlaanderen werd geregeld door verschillende decreten. Dit was soms verwarrend en complex voor Vlaamse jeugdwerkingen. Nu maakt de minister van Jeugd, Benjamin Dalle, er één geïntegreerd jeugddecreet van. Hij combineert de bestaande decreten en geeft ze een update. Hij vroeg NOOZO om advies hierover.

Inclusief jeugdwerk

Kinderen en jongeren met een handicap horen vrije keuze te hebben over hun vrije tijd. Ze moeten kunnen kiezen aan welke activiteiten ze deelnemen. Nu kunnen ze vaak enkel terecht bij organisaties die aparte activiteiten voor kinderen en jongeren met een handicap organiseren. We erkennen het belang van deze aparte werkingen in het huidige landschap. Kinderen en jongeren kunnen zo hun recht op vrije tijd invullen. Tegelijkertijd moeten beleidsmakers ook inzetten op inclusief jeugdwerk.

De jeugdsector leverde de afgelopen jaren inspanningen om kinderen en jongeren met een handicap meer toegang te geven tot jeugdorganisaties. Deze inspanningen moeten nu verder worden versterkt. Vanuit NOOZO vragen we om via het jeugddecreet een beleid te ontwikkelen waarbij algemene jeugdwerkingen zich meer openstellen voor kinderen en jongeren met een handicap. Ze moeten blijven werk maken van inclusie. 

NOOZO stelt voor om een aanspreekpunt inclusie en inclusiebeleid op te nemen als voorwaarde voor organisaties om extra subsidies aan te vragen. Jeugdwerkingen organiseren dan een aanspreekpunt binnen hun verenigingen waar kennis over inclusie verzameld wordt. Zo kunnen ouders, jongeren en jeugdwerkers een aanbod op maat uittekenen.

NOOZO wil dat alle jeugdwerkingen projectsubsidies voor vrijwillig jeugdwerk voor kinderen en jongeren met een handicap kunnen aanvragen. Jeugdwerkingen kunnen met dit budget aangepast materiaal aankopen en ondersteuning of vorming voorzien. Zo kunnen organisaties een aanbod op maat ontwikkelen.

Schaars aanbod

Het aanbod van jeugdwerk voor kinderen en jongeren met een handicap in Vlaanderen is schaars. Jeugdwerkingen moeten voldoen aan een aantal criteria om erkend te worden als ‘geprofessionaliseerde jeugdvereniging voor kinderen en jongeren met een handicap’. Eén van de erkenningsvoorwaarden in het ontwerp jeugddecreet is dat de organisatie 3 voltijdse medewerkers in dienst heeft. Dit is moeilijk haalbaar voor veel van deze organisaties. We bevelen aan om het aantal vereiste medewerkers te verlagen. Zo krijgen deze organisaties meer bestaanszekerheid en vermindert het vrijetijdsaanbod voor kinderen en jongeren met een handicap niet.

Brug- en signaalfunctie

Jeugdverenigingen met kinderen en jongeren met een handicap kunnen extra budget krijgen om een bovenlokaal jeugdwerkaanbod te organiseren tijdens de schoolvakanties en tijdens het schooljaar. Variabele subsidies zijn ook mogelijk als ze een brug- en signaalfunctie opnemen:

• Brugfunctie betekent dat ze ervoor zorgen dat kinderen en jongeren aansluiting vinden bij instellingen of organisaties “die hen kunnen helpen integreren in de samenleving om zo hun uitsluiting weg te werken”.
• Via de signaalfunctie sensibiliseren ze over mechanismen die afbreuk doen aan de rechten en gelijke kansen van kinderen en jongeren, op basis van de eigen praktijkervaring.

Wij zien deze brug- en signaalfunctie niet als een optionele keuze. Neem de brug- of signaalfunctie op als erkenningsvoorwaarde voor geprofessionaliseerde jeugdverenigingen voor kinderen en jongeren met een handicap.

NOOZO adviseert:

• Geef kinderen en jongeren met een handicap meer keuze over hun vrije tijd door in te zetten op inclusief jeugdwerk.
  
  
• Neem een ‘aanspreekpunt inclusie’ en inclusiebeleid op als voorwaarde voor organisaties om bijkomende subsidies aan te vragen. Dit laat jeugdwerkers toe om een aanbod op maat uit te tekenen.
  
  
• Besteed meer aandacht aan inclusie (en jeugdwerk met kinderen en jongeren met een handicap) bij de vorming van animatoren, hoofdanimatoren en instructeurs.
  
  
• Het decreet gebruikt de woorden ‘integreren’ en ‘integratie’ als het gaat over jongeren met een handicap. Wij spreken liever over inclusie. We verstaan daaronder dat jongeren en kinderen met een handicap geen drempels meer ervaren om mee te doen en erbij horen.
  
  
• Verlaag het aantal voltijdse medewerkers als erkenningscriterium voor geprofessionaliseerde jeugdwerkingen. Het voorgestelde aantal van 3 voltijdse medewerkers is voor veel van de bestaande werkingen onhaalbaar. 
  
  
• Neem de brug- en signaalfunctie op als voorwaarde voor de basiserkenning van jeugdwerkingen voor kinderen en jongeren met een handicap. Op die manier kan je via deze aparte organisaties voor kinderen en jongeren met een handicap ook aan inclusie werken.
  
  
• Stel projectsubsidies voor vrijwillig jeugdwerk voor kinderen en jongeren met een handicap open voor alle jeugdorganisaties. Met dit budget kunnen jeugdverenigingen voorzien in gepaste ondersteuning of materiaal op maat. 

We bezorgden dit advies aan:

• Benjamin Dalle, minister van Brussel, Jeugd, Media en Armoedebestrijding;
• Bart Somers, Vlaams minister Binnenlands Bestuur, Bestuurszaken, Inburgering en Gelijke Kansen;
• De administratie Gelijke Kansen Vlaanderen
• De Commissie voor cultuur, jeugd, sport en media van het Vlaamse Parlement;
• Ter info aan: Vlaamse jeugdraad en netwerkorganisatie Iedereen Troef.