Advies over het Vlaams Mensenrechteninstituut

De Vlaamse Regering stopt de samenwerking met UNIA, Interfederaal Gelijkekansencentrum. UNIA heeft momenteel een dubbele opdracht voor personen met een handicap:

• Uitvoering van het VN-verdrag handicap.
• Mensen met een handicap bijstaan bij discriminatie omwille van hun handicap.

Ter vervanging komt er een nieuw Vlaams Mensenrechteninstituut (of VMRI). De Regering vroeg advies aan NOOZO over de plannen voor dit instituut.

De Regering is ambitieus voor het VMRI. Ze willen een instelling met A-status halen (het hoogste label volgens internationale standaarden). Een geschillenkamer moet ervoor zorgen dat er snel uitspraken komen over klachten van discriminatie.

NOOZO betwijfelt of de Regering deze ambities kan waarmaken. De uitspraken van de geschillenkamer moeten bijvoorbeeld niet gevolgd worden.

Aanbevelingen

• Realiseer van bij de start van het VMRI één duidelijk aanspreekpunt.
• Zorg voor een uitbreiding van bemiddeling: van schending van gelijke behandeling naar schending van de rechten in het VN-verdrag handicap.
• Zorg ervoor dat er een maximale termijnen zijn voor de behandeling van een klacht via bemiddeling (1 maand) en de geschillenkamer (2 maand).
• Maak van de geschillenkamer een sterke instantie. Maak uitspraken van de geschillenkamer sterker bindend. Publiceer de opvolging van de uitspraken en voorzie handhavingsmogelijkheden.
• Bij een klacht moet het VMRI zowel juridische als morele bijstand verlenen aan de klager om naar de rechter te kunnen stappen.
• Voorzie van bij de start van het VMRI een thematische handicapspecifieke werking die vertrekt vanuit het VN-verdrag handicap.
• Het VMRI neemt de bevordering van het VN-Verdrag over. NOOZO vraagt om in het decreet ook op te nemen dat handicaporganisaties betrokken zijn bij de opvolging van het VN-Verdrag.
• Garandeer integrale toegankelijkheid van de dienstverlening door dit op te nemen in het decreet.