Naar scholen voor iedereen:
advies van de commissie inclusief onderwijs

Hoe komen we tot inclusief onderwijs in Vlaanderen? NOOZO – Vlaamse adviesraad handicap dacht het afgelopen  jaar na over deze vraag in het kader van de commissie inclusief onderwijs. Aan deze commissie namen 2 ervaringsdeskundigen vanuit NOOZO deel, samen met een aantal academici, onderwijsprofessionals, leerlingen,… Dit leidde tot een advies over de toekomst van inclusief onderwijs in Vlaanderen.
De commissie pleit voor een inclusief en kwaliteitsvol onderwijssysteem waarin elke leerling naar een school naar keuze kan gaan en daar samen met leeftijdsgenoten leert en participeert. Zo’n onderwijssysteem wordt gekenmerkt door een aantal elementen:

• Het is kwaliteitsvol, met een excellent, kennisrijk lessenpakket,
• Met gemeenschappelijke leerdoelen, weg van individualisering,
• Leerkrachten worden (terug) in hun kracht gezet,
• Ondersteuning is beschikbaar op school,
• Vanuit collectieve verantwoordelijkheid.

Inclusief onderwijs zorgt voor onderwijs waar alle leerlingen baat bij hebben. Het doel is om leerlingen naar een school naar keuze te laten gaan. Dit geeft meer mogelijkheden om naar een school in de buurt te gaan. Dat kan enkel gebeuren wanneer we onze scholen organiseren op een andere manier dan vandaag. Scholen voor gewoon en buitengewoon onderwijs moeten steeds meer samenwerken, om uiteindelijk te evolueren tot inclusieve scholen voor iedereen. De commissie wil dit bereiken tegen 2040.

Om inclusief onderwijs te realiseren wil de commissie inzetten op 8 krachtlijnen, die op elkaar inhaken:

1. Een inclusieve schoolcultuur en schoolorganisatie realiseren in elke school.
2. Evolueren van scholen voor gewoon en buitengewoon onderwijs naar scholen voor iedereen.
3. Voldoende, gepaste en nabije ondersteuning voorzien in elke school.
4. Professionaliseren van alle betrokken professionals in functie van inclusief onderwijs.
5. Structureel partnerschap uitbouwen tussen onderwijs en welzijn.
6. Bepalen van ondersteuningsnoden door middel van een onafhankelijk en beleidsdomein overschrijdend assesment.
7. Doeltreffende financiering voorzien voor alle scholen.
8. Realiseren van een inclusieve en toegankelijke infrastructuur in elke school.

Dit advies geldt als een startpunt om met beleidsmakers en het onderwijsveld in gesprek te gaan over een hervorming naar een inclusief onderwijssysteem.